ناباروری | تست ها و 5 روش مقابله با آن

ناباروری به عدم توانایی زوجین برای باروری یا بارداری اشاره دارد این مشکل ممکن است به عوامل فیزیولوژیکی، روانشناختی یا محیطی برگردد. عوامل فیزیولوژیکی شامل مشکلات در سیستم تولید مثلی، اختلالات هورمونی، عوامل ژنتیکی و مشکلات سلامتی می‌باشد.

 

 

ناباروری یا عقم به عدم توانایی زوجین برای باروری یا بارداری اشاره دارد. این مشکل ممکن است به عوامل فیزیولوژیکی، روانشناختی یا محیطی برگردد. عوامل فیزیولوژیکی شامل مشکلات در سیستم تولید مثلی، اختلالات هورمونی، عوامل ژنتیکی و مشکلات سلامتی می‌باشد.

عوامل روانشناختی می‌توانند استرس، اضطراب یا مشکلات روانی دیگر باشند که توانایی باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهند. عوامل محیطی شامل عوامل مانند سابقه بیماری‌های مزمن، استفاده از مواد مخدر، سن بالا، تغذیه نامناسب و مواد شیمیایی مضر می‌باشد.

 

تست های ناباروری

 

آزمایش آنالیز اسپرم

آزمایش آنالیز اسپرم یک فرایند تشخیصی است که برای ارزیابی سلامت و کیفیت اسپرم در نمونه‌های اسپرم استفاده می‌شود. این آزمایش شامل اندازه‌گیری عناصر مختلف اسپرم از جمله تعداد، شکل، حرکت و غلظت اسپرم است.

نتایج آزمایش می‌تواند به پزشک کمک کند تا علت مشکلات ناباروری را تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.آنالیز اسپرم به روش کامپیوتری CASA و با دقت کامل علاوه بر حجم و میزان ویسکوزیته، تعداد اسپرم ها در میلی لیتر، نوع تحرک و شکل اسپرم ها (مرفولوژی) بصورت درصد گزارش می گردد.

آزمایشSDF

تست تکه تکه شدن DNA اسپرم (SDF) یک آزمایش تشخیصی است که برای ارزیابی یکپارچگی DNA در سلول های اسپرم استفاده می شود. سطوح بالای تکه تکه شدن DNA در اسپرم می تواند با ناباروری مردان مرتبط باشد و ممکن است بر توانایی اسپرم برای بارور کردن تخمک تأثیر بگذارد یا منجر به افزایش خطر سقط جنین شود.

در طول آزمایش SDF، نمونه‌ای از مایع منی جمع‌آوری و آنالیز می‌شود تا درصد سلول‌های اسپرم با DNA تکه تکه شده اندازه‌گیری شود. این آزمایش می تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد کیفیت اسپرم ارائه دهد و به تعیین علل احتمالی ناباروری کمک کند.

توجه به این نکته مهم است که تست SDF باید توسط یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی متخصص در پزشکی تولید مثل تفسیر شود. برای انجام این تست به صورت تخصصی میتوانید به آزمایشگاه پیشرو مراجعه کنید 

آزمایش PCT

PCT یا Post-Coital Test یکی از آزمون‌هایی است که برای بررسی ناباروری در زنان استفاده می‌شود. این آزمون به زوجین کمک می‌کند تا بفهمند آیا رابطه جنسی در زمان تخصیص شده برای باروری مناسب بوده یا خیر. در این آزمون، نمونه‌ای از مخاط رحم زن به دست می‌آید

و تحت میکروسکوپ بررسی می‌شود تا مشخص شود آیا اسپرم‌ها به درستی به مخاط رحم چسبیده‌اند یا خیر. این آزمون می‌تواند به تشخیص مشکلات مربوط به ناباروری کمک کند و برای برنامه‌ریزی درمانی مورد استفاده قرار گیرد.

آزمایش AMH

آزمایش هورمون آنتی مولرین (AMH) یک آزمایش خون است که سطح AMH را در خون اندازه گیری می کند. AMH هورمونی است که توسط فولیکول‌های تخمدان تولید می‌شود و سطوح آن می‌تواند اطلاعاتی در مورد ذخیره تخمدان زنان ارائه دهد که به تعداد و کیفیت تخمک‌های باقی‌مانده در تخمدان‌ها اشاره دارد.

آزمایش AMH اغلب به عنوان نشانگر ذخیره تخمدان استفاده می شود و می تواند به پیش بینی پاسخ زن به درمان های باروری مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) کمک کند. سطح پایین AMH ممکن است نشان دهنده کاهش ذخیره تخمدان باشد، در حالی که سطح بالا ممکن است نشان دهنده سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یا سایر شرایط باشد.

ذکر این نکته ضروری است که تست AMH تنها یکی از چندین آزمایش مورد استفاده برای ارزیابی پتانسیل باروری است و نتایج باید همراه با سایر آزمایش‌ها و ارزیابی بالینی توسط ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی تفسیر شود.

آزمایش HSG

هیستروسالپنگوگرافی (HSG) یک تست تصویربرداری تشخیصی است که برای ارزیابی وضعیت رحم و لوله های فالوپ در موارد ناباروری استفاده می شود. در طی این روش، رنگ کنتراست از طریق دهانه رحم به رحم تزریق می‌شود و در حالی که رنگ رحم را پر کرده و از طریق لوله‌های فالوپ به بیرون می‌ریزد، تصاویر اشعه ایکس گرفته می‌شود.

HSG می تواند به شناسایی هرگونه انسداد، ناهنجاری، یا مسائل ساختاری در رحم یا لوله های فالوپ که ممکن است در ناباروری نقش داشته باشد، کمک کند. همچنین می‌تواند اطلاعاتی در مورد شکل و اندازه رحم و باز بودن لوله‌های فالوپ که برای لقاح موفق ضروری هستند، ارائه دهد.

نتایج HSG می تواند به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی کمک کند تا برنامه درمانی مناسب برای ناباروری را تعیین کنند، مانند رفع هرگونه انسداد یا مسائل ساختاری که ممکن است مانع باروری شوند. 

 

برای انجام تمام تست های فوق می توانید روی این لینک کلیک کنید و با وقت گرفتن از آزمایشگاه پیشرو آرامش خود را به بالا ترین سطح برسانید

روش های مقابله با ناباروری

 

درمان دارویی

درمان های دارویی خود بسیار زیاد هستند که در این مقاله به تعداد از آنها می پردازیم

1 . داروهای افزایش تخمک‌گذاری

1. کلومیفن سیترات (کلومید)

کلومیفن سیترات که معمولاً به نام Clomid شناخته می شود، دارویی است که برای درمان ناباروری در زنان استفاده می شود. این دارو با تحریک تخمک گذاری در زنانی که به تنهایی در تخمک گذاری مشکل دارند، عمل می کند.

کلومیفن سیترات اغلب برای زنانی که سیکل های قاعدگی نامنظم دارند یا اصلا تخمک گذاری ندارندتجویز می شود. به صورت خوراکی مصرف می شود و به تنظیم چرخه قاعدگی و بهبود شانس بارداری کمک می کند.

2. لتروزول (Femara)

لتروزول یک داروی استروژنیک است که بعنوان یک داروی زیستی مصنوعی به کار می‌رود. این دارو برای درمان مشکلات ناباروری در زنان استفاده می‌شود، به ویژه در مواردی که مشکلات تخمدانی باعث ناباروری شده باشد.

 لتروزول به عنوان یک داروی تنظیم تخمدان عمل می‌کند و می‌تواند بهبود در فرآیند تخمک‌گذاری و باروری زنان کمک کند. این دارو توسط پزشکان تجویز می‌شود و باید زیر نظر پزشک مصرف شود.

3. گنادوتروپین ها

داروهای گنادوتروپین داروهایی هستند که اثرات گنادوتروپین های طبیعی را در بدن تقلید می کنند. آنها اغلب در درمان های باروری برای تحریک تخمک گذاری در زنان یا تولید اسپرم در مردان استفاده می شوند.

این داروها می توانند به تنظیم چرخه قاعدگی، تحریک تخمک گذاری و افزایش شانس باروری در زوج هایی که با ناباروری دست و پنجه نرم می کنند، کمک کنند. استفاده از داروهای گنادوتروپین تحت نظارت یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی بسیار مهم است، زیرا می توانند عوارض جانبی داشته باشند و باید به دقت تحت نظر قرار گیرند.

4. متفورمین

این دارو گاهی اوقات برای شرایط خاص مرتبط با باروری، مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) بدون برچسب نیز تجویز می شود. در زنان مبتلا به PCOS، متفورمین ممکن است به تنظیم چرخه های قاعدگی و بهبود تخمک گذاری کمک کند، که می تواند شانس بارداری را افزایش دهد.

 5. بروموکریپتین

بروموکریپتین دارویی است که گاهی اوقات برای درمان ناباروری در زنان مبتلا به شرایط خاص مانند هیپرپرولاکتینمی (سطح بالای هورمون پرولاکتین) استفاده می شود. این دارو با کاهش سطح پرولاکتین در خون عمل می کند که می تواند به بازگرداندن تخمک گذاری طبیعی و بهبود باروری در برخی موارد کمک کند.

 

2 . داروهای افزایش اسپرم

داروهایی که بعضاً برای افزایش تولید اسپرم استفاده می‌شوند، معمولاً به عنوان درمان‌های نظامی برای مشکلات ناباروری مردان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها ممکن است شامل داروهایی مانند هورمون‌های تستوسترون (Testosterone)، هورمون‌های FSH و LH (follicle-stimulating hormone و luteinizing hormone) و دیگر داروهایی باشند

که به منظور بهبود عملکرد تولید اسپرم و افزایش شانس باروری استفاده می‌شوند. با این حال، هر گونه تصمیم در مورد مصرف داروها برای افزایش تولید اسپرم باید توسط یک پزشک متخصص یا متخصص ناباروری گرفته شود، زیرا این داروها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و نیاز به نظارت پزشکی دارند

 

3 . داروهای تنظیم هورمون

داروهای تنظیم هورمون معمولاً برای مردان و زنانی که مشکلات ناباروری به دلیل عوامل هورمونی دارند، تجویز می‌شوند. این داروها ممکن است شامل هورمون‌هایی مانند داروهای استروژن، پروژسترون، تستوسترون، یا داروهایی که تولید هورمون‌های تخمدان یا تخمک را تنظیم می‌کنند، باشند.

درمان با جراحی

مداخلات جراحی می تواند در موارد خاص با پرداختن به مسائل اساسی که ممکن است بر باروری تأثیر بگذارد، به رفع ناباروری کمک کند. 

1 . واریکوسلکتومی

واریکوسلکتومی یک روش جراحی است که برای درمان واریکوسل انجام می شود، که سیاهرگ های بزرگ شده در کیسه بیضه است که می تواند باعث ناباروری یا ناراحتی شود. در طول واریکوسلکتومی، جراح معمولاً یک برش کوچک در ناحیه کشاله ران یا شکم ایجاد می‌کند

تا به وریدهای آسیب‌دیده دسترسی پیدا کند و آن را بستند و جریان خون را به وریدهای سالم‌تر هدایت کند. هدف از این روش بهبود تولید و کیفیت اسپرم با کاهش تجمع خون در کیسه بیضه است.

واریکوسلکتومی معمولاً به صورت سرپایی و تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام می شود. زمان بهبودی متفاوت است، اما بیشتر بیماران می‌توانند در عرض چند روز تا یک هفته فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرند.

پیروی از دستورالعمل‌های مراقبت‌های بعد از عمل توسط ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی برای اطمینان از بهبودی مناسب و نتایج مطلوب بسیار مهم است.

مانند هر روش جراحی، واریکوسلکتومی دارای خطرات و عوارض بالقوه ای مانند عفونت، خونریزی یا عود واریکوسل است. قبل از تصمیم گیری، ضروری است در مورد مزایا، خطرات و جایگزین های واریکوسلکتومی با یک متخصص مراقبت های بهداشتی واجد شرایط صحبت کنید. 

2 . جراحی های لوله

جراحی های لوله روش هایی هستند که برای رفع مشکلات لوله های فالوپ که ممکن است باعث ناباروری شوند انجام می شود. این جراحی ها می تواند شامل ترمیم لوله های فالوپ آسیب دیده یا مسدود شده، برداشتن بافت اسکار یا رسیدگی به سایر ناهنجاری های ساختاری باشد که ممکن است روند لقاح را مختل کنند.

3 . جراحی اندومتریوز

اندومتریوز وضعیتی است که در آن بافتی شبیه به پوشش داخلی رحم در خارج از رحم رشد می کند و باعث درد و سایر علائم می شود. جراحی اندومتریوز یک گزینه درمانی برای مدیریت موارد شدید آندومتریوز است.

در طی جراحی اندومتریوز، جراح معمولاً از تکنیک‌های کم تهاجمی مانند لاپاراسکوپی برای برداشتن رشد بافت آندومتر، بافت اسکار و چسبندگی از نواحی خارج از رحم استفاده می‌کند. این می تواند به کاهش علائمی مانند درد لگن، خونریزی شدید قاعدگی و ناباروری مرتبط با اندومتریوز کمک کند.

جزئیات خاص جراحی، از جمله رویکرد مورد استفاده، میزان برداشتن بافت و روند بهبودی، بسته به شرایط فرد و توصیه‌های جراح متفاوت است.

3 . برداشتن فیبروم

تغییر سبک زندگی

ایجاد تغییرات در سبک زندگی می تواند تاثیر مثبتی بر باروری داشته باشد.

1 . رژیم غذایی سالم

یک رژیم غذایی سالم می تواند نقش مهمی در ارتقای باروری و رفع مشکلات مربوط به ناباروری داشته باشد. مصرف یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی مانند ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها و اسیدهای چرب ضروری می تواند از سلامت باروری حمایت کند در اینجا چند راه وجود دارد که یک رژیم غذایی سالم می تواند به درمان ناباروری کمک کند:

1. مدیریت وزن: حفظ وزن سالم برای باروری مهم است. هم چاقی و هم کم وزنی می توانند بر باروری تأثیر منفی بگذارند. یک رژیم غذایی متعادل می تواند به شما در رسیدن و حفظ وزن سالم کمک کند.

2. تنظیم هورمون: برخی مواد مغذی در یک رژیم غذایی سالم می توانند به تنظیم سطوح هورمونی که برای تخمک گذاری و تولید اسپرم بسیار مهم هستند، کمک کنند.

3. آنتی اکسیدان ها: آنتی اکسیدان های موجود در میوه ها، سبزیجات، آجیل و دانه ها می توانند به کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود کیفیت اسپرم و سلامت تخمک کمک کنند.

4. کنترل قند خون: خوردن رژیم غذایی که به تثبیت سطح قند خون کمک می کند می تواند برای تعادل هورمونی و سلامت باروری مفید باشد.

5. اسیدهای چرب ضروری: اسیدهای چرب امگا 3 که در ماهی، دانه کتان و گردو یافت می‌شوند، می‌توانند از سلامت باروری حمایت کرده و باروری را بهبود بخشند.

6. غذاهای تقویت کننده باروری: برخی از غذاها مانند سبزیجات برگ دار، غلات کامل، پروتئین های بدون چربی و محصولات لبنی به عنوان حمایت کننده از باروری و سلامت باروری شناخته شده اند.

2 . ورزش منظم

ورزش منظم می تواند تاثیر مثبتی بر سلامت کلی از جمله سلامت باروری داشته باشد. درگیر شدن در فعالیت بدنی منظم می تواند به حفظ وزن سالم، بهبود گردش خون، کاهش سطح استرس و افزایش رفاه کلی کمک کند.

این عوامل می توانند به طور غیرمستقیم با تقویت تعادل هورمونی و بهبود کیفیت اسپرم در مردان و سلامت باروری در زنان به باروری کمک کنند.با این حال، توجه به این نکته مهم است که تأثیر ورزش بر باروری ممکن است بسته به شرایط فردی و شرایط سلامت زمینه ای متفاوت باشد.

3 . اجتناب از مواد مضر

اجتناب از مواد مضر می تواند به کاهش خطر ناباروری کمک کند. موادی مانند تنباکو، الکل و داروهای تفریحی می توانند تاثیر منفی بر باروری در مردان و زنان داشته باشند. به عنوان مثال، مصرف دخانیات می تواند بر کیفیت اسپرم تأثیر بگذارد و باروری را در مردان کاهش دهد

در حالی که مصرف الکل می تواند سطح هورمون ها و چرخه های قاعدگی را در زنان مختل کند. علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند آفت کش ها و فلزات سنگین نیز می تواند به ناباروری کمک کند

4 . مدیریت استرس

مدیریت استرس به طور بالقوه می تواند با کاهش تأثیر منفی استرس بر سلامت باروری به ناباروری کمک کند. سطوح بالای استرس می تواند بر سطح هورمون ها، چرخه های قاعدگی و تولید اسپرم تأثیر بگذارد که همگی می توانند به مشکلات باروری کمک کنند.

با مدیریت موثر استرس از طریق تکنیک هایی مانند تمرینات آرامش بخش، تمرکز حواس، درمان، ورزش و انتخاب سبک زندگی سالم، افراد ممکن است بهبودهایی را در بهزیستی کلی خود تجربه کنند و به طور بالقوه باروری خود را افزایش دهند.

5 . خواب کافی

خواب کافی نقش مهمی در سلامت و تندرستی کلی از جمله سلامت باروری دارد. تحقیقات نشان می دهد که کمبود خواب یا کیفیت پایین خواب می تواند اثرات منفی بر باروری داشته باشد و ممکن است به مشکلات ناباروری کمک کند.

در طول خواب، بدن تحت فرآیندهای مختلفی قرار می گیرد که برای تنظیم هورمون ضروری هستند، از جمله هورمون های تولید مثل. اختلال در الگوهای خواب می تواند منجر به عدم تعادل هورمونی شود که ممکن است بر باروری در مردان و زنان تأثیر بگذارد. علاوه بر این، کمبود خواب می تواند بر سطح استرس تأثیر بگذارد، که می تواند بر سلامت باروری تأثیر بگذارد.

بنابراین، اطمینان از داشتن خواب با کیفیت کافی در هر شب برای حفظ سلامت باروری بهینه مهم است. توصیه می شود 7 تا 9 ساعت خواب در شبانه روز را هدف گذاری کنید و یک برنامه خواب منظم برای حمایت از بهزیستی کلی از جمله باروری ایجاد کنید.

 

نتیجه گیری

در این مقاله به تعدادی از تست های مهم ناباروری پرداختیم وبا آنها آشنا شدیم که برخی از آنها مربوط به زنان و برخی مرتبط با مردان بود همچنین به روش های مقابله با ناباروری از جمله درمان های دارویی ، مداخلات جراحی و ایجاد تغییرات در سبک زندگی پرداختیم 

تمام آزمایشات و تست هایی که ذکر شد نیاز به مشورت با پزشک متخصص و نظارت دارد از این رو بهتر است قبل از مصرف دارو ی یا کار دیگری یک مشورت با پزشک خود داشته باشید همچنین آزمایشگاه پیشرو قادر به انجام تمام تست های فوق است اگر به سلامت و تندرستی خود اهمیت می دهید آزمایشگاه پیشرو گزینه ای راحت و بی دغدغه است